همسترها
حیواناتی با بلوغ زودرس هستند و تشخیص جنسیت آنها نیز کار نسبتا ً سادهای
است . شما میتوانید با نگاه کردن از دور نیز نر یا ماده بودنشان را
براحتی تشخیص دهید . همستر نر معمولا ً کشیدهتر از همستر ماده بوده ، در
قسمت عقبی بدن در طرفین دم ، بیضهها بصورت کاملا برجسته و بیرونزده
مشاهده میشوند (در همستر نر بیضهها رشد قابل توجهی داشته و درصد بالایی
از وزن کلی بدن را شامل میشوند) .
برای تشخیص جنسیت بچه همسترها
نیز میتوانید با وارد آوردن فشار به قسمت خلفی شکم ، نر یا ماده بودن آن
را تشخیص دهید . به این صورت که در بچه هسمتر نر ، بیضهها از محل خود به
سمت بیرون برجسته خواهند شد . ضمن این که فاصله مقعد تا دستگاه تناسلی در
بچه همستر نر خیلی بیشتر از این فاصله در بچه همستر ماده میباشد . در جنس
ماده سوراخ دیگری نیز نزدیک مقعد وجود دارد که همان واژن است .
همستر
ماده معمولا در 5 الی 6 هفتگی بالغ میشود و از 6 الی 7 هفتگی توانایی
آبستن شدن را کسب میکند . همسترهای نر نیز در 6 تا 8 هفتگی به شرایط بلوغ
رسیده و از 12 هفتگی قدرت باردار کردن همستر ماده را بدست میآورند . آنها
در موقع بلوغ موادی را توسط غدد سباسهشان ترشح میکنند و در واقع از این
طریق به تعیین قلمرو خود اقدام میکنند . اصولا همسترها در طبیعت در فصل
بخصوصی به فعالیت تولید مثلی مشغول میشوند ولی با نگهدرای آنها در محیط
خانه (بدور از طبیعت وحش) این حالت از بین خواهد رفت .
سیکل
جنسی در همسترهای ماده هر 4 روز یکبار تکرار میشود و مدت زمان مرحله
استروس (جفتپذیری) نیز 20 ساعت است . در همستر ماده در سیکل استروس ترشحات
شیری رنگ با بوی خاصی از ناحیه واژن خارج میشود . این ترشحات در روزهای
اول و دوم سیکل استروس ، شفاف ، غلیظ و سفید رنگ بوده و بتدریج در روز سوم
به حالت لزج و کدر در میآید . در همین زمان است که حیوان ماده به نر اجازه
جفتگیری میدهد .
عمل جفتگیری معمولا هنگام عصر (موقع غروب آفتاب)
صورت میگیرد . همسترهای ماده جوان معمولا ً نرهای مسنتر را ترجیح
میدهند . قبل از جفتگیری ، همستر نر و ماده ممکن است حرکاتی مانند دویدن
در قفس ، بازرسی و بو کردن اندامهای تناسلی همدیگر و دعوا کردن را از خود
نشان دهند . جنس ماده در حین جفتگیری بدن خود را سفت نگه داشته ، دمش را
بالا و سر خود را پایین نگه میدارد و منتظر جنس مخالف میشود . وی در موقع
جفتگیری یا بدنبال آن ممکن است به جفت خود آسیب وارد سازد .
جفتگیری
معمولا ً در اولین استروس پس از زایمان بندرت منجر به آبستنی میشود .
بهتر است بعد از جفتگیری همستر ماده را به قفس خود برگردانده و پس از گذشت
چهار روز دیگر ، دوباره آن را با همستر نر همجوار کنید . اگر جفتگیری صورت
نگیرد ، همستر ماده در جفتگیری قبلی آبستن شده است ولی چنانچه پس از
جفتگیری اول ، خروج ترشحات شیری رنگ از واژن مشاهده شود و جفتگیری دوم صورت
گیرد در این حالت در جفتگیری اول آبستنی صورت نگرفته است . طول دوره
بارداری همستر بین 16 تا 21 روز است . همستر ماده در 30 تا 50 درصد کل
دوران زندگیاش قادر به فعالیت تولیدمثلی میباشد . تعداد نوزادان در هر
زایمان معمولا بین 4 تا 8 عدد میباشد . البته همسترهای ماده تا زایمان
پنجم و ششم نوزادان زیادی بدنیا میآورند ، ولی پس از این مدت زاد و ولد
آنها کاهش پیدا میکند .
سعی کنید یک رژیم غذایی با کیفیت بالا
برای همستر مادهای که زایمان کرده فراهم کنید و حتما ً محیطی آرام و تمیز و
گرم را برای وی مهیا سازید . هیچ موقع سعی در تماشای همستر ماده در حین
زایمان نکنید زیرا اینکار باعث ایجاد استرس و هیجان در وی خواهد شد . بهتر
است که بچه همسترها را به مدت 1 هفته تا 10 روز با مادرشان تنها بگذارید و
به هیچ عنوان نوزادان تازه بدنیا آمده را لمس نکنید ، زیرا مادر آنها با
استشمام بوی دست شما ، دیگر آنها را شیر نداده و احتمالا سعی در کشتن شان
(خوردن نوزادان) خواهد کرد .
عوامل
دیگری از جمله فضای کم ، ایجاد سر و صدا و مزاحمت در موقع شیردهی ، عدم
دقت در تغذیه صحیح همستر مادر ، مزاحمت در حین زایمان ، نمایان بودن لانه ،
گاز گرفته شدن مادر توسط بچه همسترها و عدم رعایت بهداشت نیز ممکن است
باعث ایجاد این رفتار (کشتن بچه همسترها توسط همستر مادر) شوند .
بچه
همسترها در هنگام تولد کر و کور بدنیا میآیند . وزن تقریبی آنها در این
هنگام 2 گرم است . در روز سوم پس از تولد ، موهای حیوان شروع به رشد کرده و
در روز پنجم گوشها شروع به باز شدن میکنند . در سن دو هفتگی ، آنها
تقریبآ به اندازه 3 برابر ، افزایش وزن پیدا میکنند . بچه همسترها معمولا
در سن 1 ماهگی از شیر گرفته میشوند .