همسترها
حیوانات کوچکی از رده جوندگان هستند که در مناطق معتدل اروپایی و آسیایی
شناخته شدهاند . گفته میشود آنها اولین جونده ساکن بیابان بودهاند که
برای اولین بار در کشور سوریه به وجودشان پی برده شده است . با وجود اینکه
همستر یک حیوان شبزی بوده و در روز به خواب و استراحت میپردازد ، در سال
1945 با استقبال بسیاری از مردم (بعنوان یک حیوان خانگی زیبا و
دوستداشتنی) مواجه گردید و در حال حاضر هزاران عدد از آنها سالانه توسط
علاقمندان به این حیوان خریداری میشود . این جونده کوچک و دوستداشتنی
علاوه بر اینکه بعنوان یک موجود خانگی کوچک و دستآموز مطرح گردیده در قالب
یک حیوان آزمایشگاهی در تحقیقات مختلف مانند بررسی عفونتهای کرمی و
تکیاختههای ، بررسی ناهنجاریهای جنینی ، دیابت ، سنگهای کیسه صفرا ،
سرطانها ، پیوند اعضا و ... مورد استفاده قرار میگیرد .
همسترها
اصولا حیوانات آرام ، مطیع و در عین حال بسیار بی باک و شجاعی هستند .
آنها بندرت رفتارهای تهاجمی از خود نشان میدهند . با این وجود دارای
دستگاه عصبی حساسی بوده و در مقابل تحریکات قوی پیرامون خود بشدت احساس ترس
میکنند که در این مواقع ممکن است اقدام به گاز گرفتن کنند . آنها به لحاظ
ساختار بدنی ، شبیه به رتها هستند و به رنگهای مختلفی مانند کرمی ، سفید ،
آبی ، طلایی ، خرمایی و ... دیده میشوند . البته رنگهای ترکیبی مانند
ابلق ، رگه رگه ، خالدار ، موزائیکی و ... نیز در این حیوان وجود دارد .
از
خصوصیات بارز و منحصر به فرد همستر در بین سایر جوندگان ، داشتن جیبهای
دهانی بسیار وسیع است که از آنها برای ذخیره و حمل و نقل غذا استفاده
میکند علاوه بر این همستر مانده از این جیبها برای جابجا کردن نوزادان خود
و همچنین پنهان کردن آنها در مواقع خطر بهره میبرد .
طول
بدن همسترها بین 10 تا 24 سانتیمتر ، در واریتههای مختلف ، متغیر است .
آنها برخلاف سایر جوندگان دارای دمی کوتاه و کلفت هستند . موهای حیوان
پرپشت ، نرم و براق بوده و در اطراف در مقایسه با قسمتهای دیگر موی کمتری
وجود دارد ، ضمن اینکه در همسترهای مسن موهای ناحیه گوش ریخته و در این
حالت گوشها لخت و براق میشوند .
همسترها دارای سری باریک شبیه به
سر موش هستند . گوشهای آنها بزرگ و افراشته بوده و چشمانشان درخشان و براق
است با این حال قدرت بینایی ضعیفی دارند . آنها دارای 4 انگشت کامل در
پاهای جلویی و 5 انگشت در پاهای عقبی هستند . فرم پاها و انگشتهای حیوان
برای کندن و بالا رفتن تکامل یافته و ماهیچههای قوی شان در راه رفتن و
ایستادن روی دو پا به حیوان کمک میکند .
این
حیوان دارای فک و دندانهای اختصاصی برای عمل جویدن است . همستر فاقد
دندانهای نیش و پیش آسیا بوده و در هر فک خود دو دندان پیش دارد . دندانها
در این حیوان نیز مانند اکثر جوندگان از رشد دائمی برخوردار است . دستگاه
گوارش حیوان از یک معده دو قسمتی ، دارای بخش غدهای و غیرغدهای تشکیل شده
است . دستگاه تنفسی همستر نیز از ریه چپ یک قسمتی و ریه راست سه قسمتی (3
لویی) ساخته شده است .
طول عمر همسترها بطور متوسط 5/1 تا 3 سال
است . آنها در محل زندگی طبیعی خود ، زمین را کنده و یک کانال که یک راهروی
اصلی و تعداد زیادی راهروی فرعی دارد ایجاد میکنند . البته همستر ماده در
دوران بچهداری ، تعداد راهروها و کانالهای عمودی لانهاش را به بیش از
10 کانال افزایش میدهد . در واقع وی این کار را برای محافظت از بچههای
خود از تهدیدها و خطرات خارجی انجام میدهد . لانهای که همستر در زیرزمین
میسازد با فراهم آوردن دمای متوسط (و کمی پایین) و رطوبت بالا ، شرایط
ایدهآلی برای وی مهیا میسازد . آنها قسمتی از این لانه زیرزمینی را برای
خواب و محل دیگر را برای دفع ادرار و مدفوع در نظر میگیرند . محل خواب
آنها معمولا ً در دورترین و امن ترین قسمت لانه قرار دارد و همستر در این
محل به خواب و استراحت میپردازد . این حیوان در شرایطی مانند کاهش طول روز
و دما شروع به جمعآوری غذا در لانه خود کرده و آماده رفتن به خواب
زمستانی میشود ، وی در موقع خواب به شکل یک توده گرد در میآید .
همسترها
حیواناتی قلمرو طلبی میباشند . غدد سباسهای که در پهلوهای حیوان وجود
دارد برای تعیین قلمرو و همچنین در فعالیتهای تولید مثلی ، برای جذب همستر
ماده بکار میرود . جنس نر در مقایسه با جنس ماده خیلی راحتتر اهلی و رام
میشود . در بین جمعیت نرها ، ندرتا ً جنگ و دعوا رخ میدهد ولی در بین
مادهها و یا در جمعیت مخلوط نر و ماده ، امکان درگیری و دعوا بسیار زیاد
است . از خصوصیات جالب و منحصر به فرد این حیوان خانگی این است که در مواقع
استرس به شدت عرق کرده و بدنبال آن صدایی شبیه گریه کردن از خود در
میآورد .